کد مطلب:31516 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:16

گنجینه پرسمان » اعتقادات

وقتي فردي از دنيا ميرود، فرشتگان الهي (نكير و منكر) كي براي پرسش ميآيند؟

يكي از معتقدات شيعه، پرسش در قبر است; براساس روايات فراواني كه از پيشوايان دين رسيده، اصول اساسي دين از انسان پرسيده ميشود. در اين كه پرسش در قبر براي همة افراد است يا براي گروه خاص، روايات گوناگوني در اين باره وارده شده است. از برخي روايات استفاده ميشود كه همه افراد مورد پرسش قرار ميگيرند; در مقابل، بعضي روايات تصريح دارند كه در قبر از دو گروه پرسش ميشود; مؤمن خالص و كافر خالص; امّا كساني كه ايمانشان ضعيف است، پرسش ندارند; لكن پرسش به عالم قبر مربوط است و پيش از آن كه فرد را در قبر بگذارند از او پرسش نميشود; اين مطلب از روايات فراواني استفاده ميشود.

موسي بن جعفر7 از پدر خود امام صادقنقل ميكند كه فرمود: وقتي مؤمن از دنيا برود، هفتاد هزار فرشته او را تشييع ميكنند; هنگامي كه او را داخل در قبر نمودند، نكير و منكر بر او وارد ميشوند تا به او خطاب ميكنند: مَنْ ربّك و ما دينك و مَنْ نبيك پرورگار تو كيست، دين تو چيست و پيامبرت كيست؟ جواب ميدهد: پروردگار من الله است، و محمد9پيامبر من است، و اسلام دين من است; در اين موقع تا چشم كار ميكند، قبر را توسعه ميدهند، و طعامهاي بهشتي براي وي ميآورند، و روح و ريحان به او وارد ميكنند، سپس حضرت فرمود: اين تفسير آيه شريفه: فَاَمّا اِن كانَ مِنَ المُقَرَّبين # فَرَوحٌ ورَيحانٌ;(واقعه 88 و 89) امّا اگر از مقربان باشد، در نهايت راحت و آسايش و روح و ريحان است، تا آن كه فرمود: اگر كافري از دنيا برود، هفتاد هزار از ملائكه عذاب او را تا قبر تشييع ميكنند، سپس ادامه ميدهند كه همين پرسشها از او ميشود و پاسخ ناصحيح ميدهد و دري از آتش به روي او گشوده ميشود.( بحارالانوار، علامه مجلسي(ره)، ج، ص 222، نشر دارالاحيأ التراث عربي. )

در روايت ديگري آمده است: از تفسير آيه شريفه:يُثَبِّتُ اللّهُ الَّذينَ ءامَنوا بِالقَولِ الثّابِتِ فِي الحَيوَةِ الدُّنيا وفِي الأَخِرَةِ;(ابراهيم،27) خداوند كساني را كه ايمان آوردهاند، به خاطر گفتار و اعتقاد ثابتشان ثابت قدم ميدارد. از رسول خدا9 پرسيده شده كه مراد چه زماني است، فرمود: هنگام پرسش قبر(بحارالانوار، همان، ص 228.) در حديث ديگر عليفرمودهاند: وقتي دو ملك ميپرسند هر مؤمن به درستي جواب ميدهد، آن دو فرشته ميگويند: خداوند تو را ثابت قدم بدارد، در آن چه دوست ميداري و به آن راضي هستي، سپس فرمود: اين است مراد از قول خداي تبارك و تعالي: يُثَبِّتُ اللّهُ الَّذينَ(تفسيرصافي، فيض كاشاني، ج 3، ص 86، نشر موسسه اعلمي.) ... در اين كه آيا از روح تنها پرسش ميشود يا اين كه روح به بدن تعلق ميگيرد، يا آن كه روح در قالب جسم مثالي لطيف قرار ميگيرد، اختلاف نظر است. علاّمه مجلسي; پس از نقل روايات مربوط به بقاي روح و عالم برزخ و پرسش قبر، فرمودهاند: روح به جسد مثالي لطيف كه در ظاهر، شباهت كامل به بدنهاي اصلي دنيوي دارد، تعلّق ميگيرد، و تنعم و عذاب روح در همين بدن مثالي خواهد بود. در پايان، توجه به اين نكته لازم است كه مراد از قبر در بسياري از روايات، عالم برزخ است; بنابراين، كسي كه قبري هم ندارد، مانند اين كه در دريا غرق شده، پرسش دارد، زيرا قبر او همان عالم برزخ است.( بحارالانوار، همان. )